Enstrumanımızı seçerken nelere dikkat etmeliyiz?
Ney'de önemli olan ses çıkarma işlemi olacağı için , Enstrumanımızı seçerken ilk başta başlayacağımız enstrumanın sesleri rahat çıkabilen üflerken zorlanmayacağımız entrumanlar olması gerekmektedir.
Esasında ney üflemeye başlarken alıcağımız neylerin başlangıç için idareten, ucuz , piyasa ve sıra işi olmayan , sesleri düzgün, akort problemi olmayan düzgün kendimize uygun enstrumanlar olması gerekir.
Tabiki de profesyonel , tonu iyi olması , çaplı gibi olması , boynuz başpare gibi durumları biraz ileri seviye için geçerlidir ve de fiyatları da biraz daha yüksektir. Yine de yeni başlayacak neyzen adaylarının ilk etapta sesleri kolay çıkan , akordu düzgün , orta çapta neyler seçmeleri daha uygundur. Ben kendim de ney üflediğim ve ders verdiğim için enstrumanları kontrol ederek yollamaktayım.
Bazı neyler , kamışları yakılarak , kurumadan gelişigüzel , hızlı bir şekilde açılmaktadır. Burada şöyle bir ayrım oluşmakta, Ney yapımcısının büyük ölçüde müzik bilgisinin olması,müzik kulağının olması gerekmektedir. Müzik ile alakası dahi olmayanlar bile ney yapımına girişmişlerdir. Fabrikasyon, ucuz bir telli ya da yaylı bir enstrumanın imalatında teknik açıdan riskler daha az olabilir ancak, Ney'de seslerin ve akordun çok önemli olduğundan ötürü bu durum geçerli değildir. Bu sebeple Ney'e başlayacak kişiyi ya enstruman'a başlamaya soğutmakta, ya da tekrardan yeni bir enstruman almaya sevk etmektedir. İnternette dolaşan bu ucuz fiyatlı tüccar Neyleri, bunlara birer örnektir.Bunların da fiyatları düşük olduğundan cazip gelmektedir. Fakat akortlarında problem olmakta ve sesleri temiz çıkmamaktadır. Ayrıca kalitesiz kamış, döküm veya kalitesiz plastikten başpareler kullanılarak kalitesiz parazvaneler ile satışa sunulmaktadır.
Ney sıra işi alınacak bir enstruman olmamakla beraber , güvenilir ve de aldığımızın hakkını vericek bir enstruman olmalıdır. Ney Siparişi Ney atölyesi 'nden verilmelidir. Ney atölye'den, Ney Atölyesi 'nden ya da Ney Atölyeleri 'nin Neyleri'nin satışlarının olduğu satış platformlarından alınmalıdır. Ucuz ney'lere kalitesiz kamışlara itibar etmeyiniz..
Ney üflemeye başlarken hangi neyleri tercih etmeliyiz ?
Ney üflemek, insanın fiziksel ölçüleriyle orantılıdır. Eski nesil en büyük ney olan ‘’Bolahenk’’ney’i bile üflerken şu an kullanılan neyler arasında ‘’Davut Ney’’ bile çok nadir üflenmektedir. 20 30 yıl öncesine kadar musiki meclislerinde, musiki gezeklerinde Şah ney üflenirken, Şu an ne bu şekilde faaliyetler kalmış, ne de Şah Ney üflenmektedir. Birlikte Kız Neyler ya da en fazla Mansur Ney'e kadar üflenmektedir.
Yeni neyzen adayları çocuk yaşta ise yani 10-13 yaş arası çocukları ‘’Bolahenk Ney " ve "Sipürde Ney’’ ile başlatmak gerekir. İleriki yaşta gençler ve yetişkinler ‘’Kız Ney’’ ve ‘’Mansur Ney’’ ile ney üflemeye başlamalıdır.
Bayan Neyzen adayları Ney üflemeye ‘’Sipürde Ney’’ , "Müstahzen Ney" , " Yıldız Ney" ve "Kız Ney" ile daha rahat bir şekilde başlayabilirler.
Sağ el - Sol el Üfleme
Ney Üflerken sağ elimizi ya da sol elimizi üstte olarak kullanırız. Buna sağ el üst ya da sol el üst üflemek denir. Sağ el üstte , sol el altta olacak şekilde üflüyor ve başınız'ın yönü sağ'a bakıyor ise arka delik sağ tarafa yakın olacak şekilde açılır. Sağ el'in başparmağı arka deliği kapatır. Bu şekilde üflemeye "Sağ el üstte üfleme" denir.
Ya da eğer Sol el üstte , sağ el altta olacak şekilde üflüyor ve başınız'ın yönü sol'a bakıyor ise arka delik sol tarafa yakın olacak şekilde açılır. Sol el'in başparmağı arka deliği kapatır. Bu şekilde üflemeye "Sol el üstte üfleme" denir.
Arka deliği ortaya yakın olarak üfleyen Neyzenler de bulunmaktadır.
_edited.jpg)
_edited.jpg)