Ney almak istiyorum diyorsanız ,
dikkat etmeniz gerekenler var..
Enstrumanımızı seçerken nelere dikkat etmeliyiz ?
Ney'de önemli olan ses çıkarma işlemi olacağı için , Enstrumanı seçerken ilk başta başlayacağımız enstrumanın sesleri rahat çıkabilen üflerken zorlanmayacağımız entrumanlar olması gerekmektedir.
Esasında ney üflemeye başlarken alıcağımız neylerin başlangıç için idareten, ucuz , piyasa ve sıra işi olmayan , sesleri düzgün akort problemi olmayan düzgün kendimize uygun enstrumanlar olması gerekir.
Tabiki de profesyonel , tonu iyi olması , çaplı gibi olması , boynuz başpare gibi durumları biraz ileri seviye için geçerlidir ve de fiyatları da biraz daha yüksektir. Yine de yeni başlayacak neyzen adaylarının ilk etapta sesleri kolay çıkan , akordu düzgün , orta çapta neyler seçmeleri daha uygundur. Ben kendim de ney üflediğim ve ders verdiğim için enstrumanları kontrol ederek yollamaktayım.
Bazı neyler , kamışları yakılarak , kurumadan gelişigüzel, hızlı bir şekilde açılmaktadır. Bunların da fiyatları düşük olduğundan cazip gelmektedir. Fakat akortlarında problem ve sesleri temiz çıkmamaktadır. Ayrıca kalitesiz kamış , döküm veya kalitesiz plastikten başpare ve de kalitesi parazvaneler ile satışa sunulmaktadır. İnternette gördüğünüz 50-60tl fiyatlar'daki Kamış Ney'ler bu şekilde müzikmarketvari ve de turistiktir. İyi bir Ney'in maliyeti bu fiyatlarla ölçüşmez.
Kötü bir enstruman'la ile Ney olsun ya da başka bir enstruman olsun Ney'den ya da müzikten soğuyabilir, yapamıyorum hissiyatına kapılabilirsiniz. Ya ilerde tekrar bir enstruman almak durumunda kalırsınız ya da kalitesiz bir enstruman evinizin bir kenarında dekor olarak kalabilir.. Fakat iyi bir enstrumanla içinizdeki heves'e hoş cevaplar alabilirsiniz. Ve de belki de size nasib olacak bir enstruman kabiliyetinin önünü açmış olursunuz.
Ney sıra işi alınacak bir enstruman olmamakla beraber , güvenilir ve de aldığımızın hakkını vericek bir enstruman olmalıdır. Ucuz ney'lere kalitesiz kamışlara itibar etmeyiniz..
Nasıl bir ney almalıyım ?
Ney üflemek, insanın fiziksel ölçüleriyle orantılıdır. Eski nesil en büyük ney olan ‘’Bolahenk’’ney’i bile üflerken şu an kullanılan neyler arasında ‘’Davut Ney’’ bile çok nadir üflenmektedir. 20 30 yıl öncesine kadar musiki meclislerinde, musiki gezeklerinde Şah ney üflenirken, Şu an ne bu şekilde faaliyetler kalmış, ne de Şah Ney üflenmektedir. Birlikte Kız Neyler ya da en fazla Mansur Ney'e kadar üflenmektedir.
Yeni neyzen adayları çocuk yaşta ise yani 9-13 yaş arası çocukları " Bolahenk Ney ve Süpürde ney " ile başlatmak gerekir. İleriki yaşta gençler ve yetişkinler " Kız Ney ve Mansur Ney " ile ney üflemeye başlamalıdır.
Sağ el - Sol el Üfleme
Ney Üflerken sağ elimizi ya da sol elimizi üstte olarak kullanırız. Buna sağ el üst
ya da sol el üst üflemek denir. Sağ el üstte , sol el altta olacak şekilde üflüyor ve başınız'ın yönü sağ'a bakıyor ise arka delik sağ tarafa yakın olacak şekilde açılır. Sağ el'in başparmağı arka deliği kapatır. Bu şekilde üflemeye "Sağ el üstte üfleme " denir.
Ya da eğer Sol el üstte , sağ el altta olacak şekilde üflüyor ve başınız'ın yönü sol'a bakıyor ise arka delik sol tarafa yakın olacak şekilde açılır. Sol el'in başparmağı arka deliği kapatır. Bu şekilde üflemeye "Sol el üstte üfleme " denir.
Arka deliği ortaya yakın olarak üfleyen Neyzenler de bulunmaktadır.
Ney Çeşitleri
Bolâhenk Nısfiye (Ana âhenk) 505-525 mm.
Bolâhenk-Sipürde Mâbeyni (Ara âhenk) 545-565 mm.
Sipürde (Ana âhenk) 580-600 mm.
Müstahsen (Ara âhenk) 615-635 mm.
Yıldız (Ana âhenk) 645-665 mm.
Kız (Ana âhenk) 685-715 mm.
Kız-Mansur Mâbeyni (Ara âhenk) 730-760 mm.
Mansur (Ana âhenk) 770-810 mm.
Mansur-Şah Mâbeyni (Ara âhenk) 820-860 mm.
Şah (Ana âhenk) 865-895 mm.
Dâvud (Ana âhenk) 900-940 mm.
Dâvud-Bolâhenk Mâbeyni (Ara âhenk) 960-1000 mm.
Bolâhenk (Ana âhenk) 1010-1050 mm.
Neylerin Cinsleri ve Muhtelif Ahenk İsimleri
Diapozon 440 Frekanslı La sesine göre , ney çeşitleri şöyledir.
Tüm delikleri kapadığımızda ;
1. Bolahenk Ney (İnce Re / Neva)
2.Davut Mabeyni Ney (İnce Do Diyez / Nim Hicaz)
3.Davut Ney (İnce Do / Çargah)
4.Şah Ney (Si / Segah)
5. Mansur Mabeyni Ney (Si bemol / Kürdi)
6.Mansur Ney (La /Dügah)
7.Kız Mabeyni Ney (La bemol / Nim Zirgüle)
8.Kız Ney (Sol / Rast)
9.Yıldız Akort Ney (Fa diyez / Irak)
10.Müstahsen Ney (Fa / Acem Aşiran)
11.Süpürde,Ahteri,Mehtabiye Ney (Mi / Hüseyni Aşiran)
12. Bolahenk Mabeyni Nısfiyesi (Do diyez / Kaba Nim Hicaz)
13.Bolahenk Nısfiyesi (Re/Yegah)
14.Davut Mabeyni Nısfiyesi (Davut Mabeyni Nısfiyesi (Do Diyez / Kaba Nim Hicaz)
15.Davut Nısfıye (Do / Kaba Çargah)
16.Şah Nısfiye (Kalın Si / Sageh)
17.Mansur Mabeyn Nısfiyesi (Kalın Si bemol / Kaba Kürdi)
18.Mansur Ney Nısfiyesi (Kalın La / Kaba Dügah)
19. Kız Ney Mabeyni Nısfiyesi (Kalın La bemol / Kaba Nim Zirgüle)
20.Kız Ney Nısfiyesi (Kalın Sol / Kaba Rast)
-Başpare , parazvane ve diğer ürünleri diğer ilanlarımdan görebilirsiniz.
-Ney kursları için toptan ney alımı için mesaj atınız.